BHP czyli po co chemikowi fartuch? Środa, Gru 12 2012 

Ten obrazek z kolei umieściła na FB społeczność ” Piled Higher and Deeper” skupiona wokół tematyki pisania prac, szczególnie rozpraw doktorskich…

 

Po co chemikowi fartuch laboratoryjny?

Pograjmy w pierwiastki chemiczne – propozycja gry jako pracy domowej/projektu Środa, List 7 2012 

Proponuję dzisiaj pewną zabawę, którą można zaoferować uczniom w formie pracy domowej, a może jako projekt?

Wyobrażam sobie, że można by było ją zrealizować zaraz po dziale dotyczącym układu okresowego pierwiastków.

Pomysł nie jest oryginalnie mój – przeczytałem kiedyś (i z resztą przedstawiłem krótko na jednej z konferencji z nauczycielami) podobny plan zajęć z uczniami na jednej z amerykańskich stron internetowych.

Na czym taka zabawa miałaby polegać?

PIERWIASTKI CHEMICZNE W MOIM OTOCZENIU

Ogólnie rzecz ujmując celem całej gry jest zaproponowane uczniom poszukania CZYSTYCH pierwiastków w ich otoczeniu, zdobyciu ich próbek, opisaniu ich (i oczywiście sposobu ich pozyskania) odpowiednim skatalogowaniu i przyniesieniu ich do szkoły.

Opis sposobu pozyskania jest ważnym elementem gry, ponieważ niektórzy uczniowie mogą mieć znacznie ułatwioną sytuację pozyskiwania pierwiastków ze względu na rożne powiązania rodzinne. Gra powinna być oceniana w końcu w sposób sprawiedliwy.

Kilka ważnych punktów:

  • Pierwiastki muszą występować w stanie czystym, a nie związków, czy mieszanin.
  • Próbki muszą być zdobyte w legalny i bezpieczny sposób.
  • Nauczyciel powinien wskazać których pierwiastków próbek uczniom nie wolno próbować zdobywać – chodzi oczywiście o względy bezpieczeństwa.
  • Skatalogowanie mogłoby polegać przykładowo na:
    – podaniu jak sprawdzić, że to rzeczywiście ten pierwiastek,
    – podaniu masy próbki
    – podaniu jej cech fizycznych takich jak barwa, zapach, może gęstość
    – przypisaniu głównych cech z układu okresowego: metal/niemetal, liczba atomowa, numer grupy.

Jak i co punktować?

Podam tutaj jedynie tylko pewne wskazówki, które można modyfikować wedle uznania.

  • Za każdy przyniesiony okaz metalu: 10 punktów
  • Za każdy przyniesiony okaz niemetalu: 15 punktów, gazu: 20 punktów
  • Za ewentualne podanie próby/cechy sposobu analizy: 5 punktów
  • Za prawidłowe oznaczenie masy dla każdej z próbek: 2 punkty
  • Za prawidłowe przypisanie cechy fizycznej: 1 punkt za cechę, 10 punktów dodatkowych, jeśli gęstość została ZMIERZONA
  • Za prawidłowe przypisanie cechy z układu okresowego: 2 punkty za cechę

Uwaga: PUNKTY UJEMNE

  • Za przyniesienie związku chemicznego/mieszaniny zamiast czystego pierwiastka: minus 5 punktów
  • Za pomyłkę w każdej z cech katalogujących: minus 1 punkt
  • Za nie przestrzeganie reguł BHP: minus 5 punktów

Hmmm…

Myślicie że to do zrealizowania?

20121107-015846.jpg

źródło zdjęcia

Piktogramy, trucizny i Pan Yuk Piątek, Paźdź 19 2012 

Chyba wszystkim chemikom i nauczycielom przedmiotów przyrodniczych z Polski substancje trujące kojarzą się  z oznaczeniem przedstawiającym czaszkę i skrzyżowane piszczele.

Obrazek

ObrazekNie wszyscy jednak wiedzą, że w 1971 roku w Pittsburgh Poison Center został stworzony znak nazwany Mr Yuk na oznaczenie substancji trujących (po połknięciu). Znak ten jeszt szeroko stosowany w całych Stanach Zjednoczonych.

Obrazek

Więcej informacji o Poison Center i Mr. Yuk

Wprowadzono go, ponieważ czaszka wraz ze skrzyżowanymi piszczelami (Jolly Roger) zbyt silnie kojarzyła się amerykańskim dzieciom z oznaczeniem załogi statku piratów.

Obrazek

Jolly Roger był z resztą maskotką drużyny baseballowej z Pittsburgha. (link do obrazka)

Poradnik dla nauczyciela z zakresu BHP w pracowni chemicznej, piktogramy, uproszczone karty charakterystyk, prezentacje multimedialne, plakaty – „Chemical Laboratory Safety Training System” Niedziela, Wrz 23 2012 

Przedstawiam kolejne, niezwykle cenne moim zdaniem, i dostępne bezpłatnie i po polsku wydawnictwo stworzone w ramach projektu Leonardo Da Vinci przez Zakład Dydaktyki Chemii Uniwersytetu Jgiellońskiego.

Co można znaleźć na stronie?

Bezpieczeństwo w laboratorium chemicznym – Praktyczny poradnik dla nauczyciela

Załączniki do poradnika:

Regulamin pracowni chemicznej.
Zasady dobrej praktyki laboratoryjnej podczas wykonywania podstawowych czynności w laboratorium chemicznym.
Wskazówki dla nauczycieli przygotowujących doświadczenia chemiczne.
Wykaz niekompatybilnych substancji chemicznych.
Zwroty zagrożenia „R” i zwroty bezpieczeństwa „S”. Symbole zagrożenia.
Załącznik 6. Wykaz odczynników używanych w szkołach wraz z symbolami zagrożenia i zwrotami R i S.
Protokół kontroli warunków bezpieczeństwa w laboratorium.
Magiczne doświadczenia.
Spis aktów prawnych mających zastosowanie przy prowadzeniu zajęć laboratoryjnych.
Wstęp do uproszczonych kart charakterystyki przeznaczonych do użytku szkolnego.
Zbiór uproszczonych kart charakterystyki.

Przydatne prezentacje PowerPoint:

Symbole stosowane do oznaczenia niebezpieczeństwa związanego z użyciem związków chemicznych w krajach Unii Europejskiej
Odpady niebezpieczne normy prawne Unii Europejskiej
Wykonywanie doświadczeń
Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia w pracy
Identyfikacja potencjalnych zagrożeń chemicznych dla zdrowia
Środki chemiczne w użytkowaniu zawodowym
Unikanie wypadków w pracowni chemicznej
Zasady postępowania w przypadku zagrożenia

Przedstawiona lista na pewno przyda się każdemu nauczycielowi wykonującemu doświadczenia i pokazy na prowadzonych przez siebie zajęciach.