Litowce woda i eksplozja gotowa. Filmy Czwartek, Paźdź 25 2012

Litowce reagują z wodą wypierając z niej wodór. Reakcja przebiega tym bardziej żywiołowo im:

• wyższa jest temperatura wody biorącej udział w reakcji
• większy promień atomowy posiada atom litowca, który reaguje.

Tak więc lit reaguje z wodą powoli unosząc się na powierzchni wody, przy czym pojawiają się pojedyncze bąble wodoru, sód reaguje żywiołowo, a wydzielające się ciepło powoduje stopienie grudki metalu tak, że zmienia się w kulkę i porusza po powierzchni wody i często zapala. Reakcja potasu z wodą jest reakcją wybuchową, zaś nawet niewielkie ilości wilgoci mogą spowodować eksplozję rubidu i cezu.

Oczywiście wszystko, co tutaj wypisuję nie jest wiedzą tajemną dla przeciętnego chemika, niemniej jednak nie wszyscy mieli okazję obserwować reakcje o których piszę.

Filmy, do których linki podaję znajdują się na estońskiej stronie Chemicum, pełnej fantastycznych filmów przedstawiających eksperymenty:

• reakcję litu z wodą można znaleźć tutaj,
• reakcję sodu z wodą można znaleźć tutaj,
• reakcję potasu z wodą można znaleźć tu,
• reakcję rubidu z wodą tutaj,
• a cezu z wodą tu.

O samej stronie Chemicum pisałem wcześniej w tutaj.

Leave a Response »

 

Wskaźniki trochę inaczej, czyli chemia czerwonej kapusty – film i zadanie Wtorek, Paźdź 16 2012

Zalecane warunki i sposób realizacji podstawy programowej przedmiotu chemia podają, że na III etapie edukacyjnym

• nauczyciele powinni wygospodarować czas na eksperymentowanie (…)
• na zajęciach uczeń powinien mieć szanse obserwowania, badania, dociekania (…)
• (…)
• nauczyciele powinni w doświadczeniach wykorzystywać substancje z życia codziennego (np. esencję herbacianą, sok z czerwonej kapusty, ocet, mąkę, cukier).

Aby temu zaleceniu poczynić zadość przedstawiam dziś zadanie zatytytułowane zielona jajecznica, pochodzące ze stale rozrastającej się Bazy Narzędzi Dydaktycznych IBE.

Czego dotyczy zadanie?

Informacja ze strony BND:

Zadanie pokazuje problem wykorzystania jako odczynnika chemicznego soku z czerwonej kapusty, a więc substancji z codziennego życia ucznia. Pomimo, że w wymaganiach szczegółowych podstawy programowej przedmiotu chemia dla III etapu edukacyjnego sok ten nigdzie nie jest wymieniony wprost, to jednak punkt 6.6 podaje, że uczeń wskazuje na zastosowania wskaźników (…), oraz rozróżnia doświadczalnie kwasy i zasady za pomocą wskaźników. Można ponadto założyć, że sok taki jest substancją z życia codziennego, a takie wymienione są w punkcie 1.1 treści nauczania: uczeń opisuje właściwości substancji będących głównymi składnikami stosowanych na co dzień produktów (…) i wykonuje doświadczenia, w których bada właściwości wybranych substancji. Sok z czerwonej kapusty pojawia się za to w Zalecanych Warunkach i Sposobie Realizacji podstawy programowej przedmiotu chemia, gdzie można znaleźć zapis, że nauczyciele powinni w doświadczeniach wykorzystywać substancje z życia codziennego (np. esencję herbacianą, sok z czerwonej kapusty, ocet, mąkę, cukier).

Zadanie jest złożone i wymaga od ucznia:

• wiadomości o właściwościach soku z czerwonej kapusty, a w szczególności o tym, że zmienia barwę z czerwonej na zieloną pod wpływem zasad (6.6, 6.8),
• wiadomości na temat tego, że roztwór soli kuchennej ma odczyn obojętny, więc nie wpłynie w żaden sposób na zabarwienie soku z czerwonej kapusty (1.1, 6.8).

Przykładowy film pokazujący zieloną jajecznicę można znaleźć tutaj, chociaż osobiście radziłbym każdemu samemu zrobić taką jajecznicę:-)

Poniżej bardzo ładny, krótki filmik o wywarze z czerwonej kapusty jako o wskaźniku kwasowo-zasadowym.

Red Cabbage Chemistry at Steve Spangler Science.

Leave a Response »

 

Jak ulepszyć prezentacje w Power Point? Niedziela, Wrz 16 2012

Dla wszystkich, którzy chcieliby polepszyć swoje prezentacje w Power Point.

W linku poniżej znajduje się pełen katalog ciekawych i naprawdę przydatnych formatem do wykorzystania. Mozna tu również znaleźć templaty do prezentacji związanymi z tematami przyrodniczymi.

link do formatek

Leave a Response »

 

Eksperymenty chemiczne – świetnie opracowana strona z filmami Niedziela, Wrz 16 2012

Nowa podstawa programowa (NPP), zarówno dla III, jak i dla IV etapu kształcenia chemii w celach kształcenia bardzo silnie podkreśla rolę przeprowadzania eksperymentów w trakcie procesu edukacyjnego.
W zaleceniach do realizacji podstawy programowej zarówno dla poziomu gimnazjum, jak i dla poziomu ponadgimnazjalnego (podstawowego i rozszerzonego) – wymieniono w sumie kilkadziesiąt doświadczeń, ktore powinny byc zrealizowane w trakcie tych sześciu lat edukacji.

Z różnych względów nauczyciele mogą mieć problemy z realizacją wymagań eksperymentalnych NPP na lekcjach chemii.

Z badań, o ktorych postaram się napisać wkrótce wynika, że około 40% nauczycieli chemii nie przeprowadza zajęć w pracowni chemicznej, a aż 20% z nich w pracowni nie posiada (z rożnych względów) odczynników chemicznych.

W takim momencie w sukurs przychodzą polskim nauczycielom świetnie przygotowane strony internetowe z filmami przedstawiającymi przebieg doświadczeń chemicznych. Należy od razu w tym miejscu zauważyć, ze filmy nie zastąpią eksperymentów przeprowadzonych w rzeczywistości, ale są lepsze od suchego tylko opisu podanego uczniom przez nauczyciela.

Jedną z takich stron jest strona CHEMICUM stworzona przez pracowników uniwersytetu w Tartu z Estonii, do której link znajduje się poniżej:

tu znajdziesz ponad 100 filmów z eksperymentami

Strona opisana jest w językach: angielskim, rosyjskim oraz estońskim.

Estonia przeszła niedawno znaczne reformy edukacyjne – ma aspiracje i potencjał stania się drugą Finlandią, która od lat wiedzie prym w Programie Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów (Programme for International Student Assessment). Jednym z efektów tej reformy były przykładowo wyjątkowo wysokie wyniki estońskich uczniów w międzynarodowej olimpiadzie biologicznej w Singapurze tym roku.

Naprawdę zachęcam do zamrozenia na tę stronę.

One Response »